Cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân chính xác nhất

bởi: Gia Bảo 12 Tháng 07, 2025

Một đôi giày chạy bộ tốt không chỉ dựa vào thương hiệu hay giá tiền. Yếu tố quan trọng nhất, nhưng thường bị bỏ qua, chính là sự phù hợp giữa giày và kiểu bàn chân của người mang. Mỗi người có hình dáng bàn chân khác nhau, và nếu chọn sai kiểu giày, bạn không chỉ gặp khó chịu khi chạy mà còn có nguy cơ chấn thương dài hạn.

Trong bài viết này, mình sẽ chia sẻ chi tiết cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân – một hướng tiếp cận đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả nếu bạn đang muốn đầu tư nghiêm túc cho hành trình chạy bộ của mình. Dù bạn là người mới bắt đầu hay đã chinh phục hàng chục km mỗi tuần, hiểu được đôi chân của chính mình là bước đầu tiên để cải thiện hiệu suất và tránh các vấn đề không mong muốn.

>>> Xem thêm: Dép chạy bộ là gì? Có nên sử dụng khi luyện tập?

Vì sao cần chọn giày theo kiểu bàn chân?

Bạn có thể thấy hai đôi giày cùng một size nhưng khi mang vào lại có cảm giác khác biệt hoàn toàn. Lý do không nằm ở số đo, mà là ở cấu trúc bàn chân. Có người chân bẹt, có người chân vòm cao, người thì bàn chân nghiêng vào trong nhiều khi chạy. Nếu chọn sai kiểu giày, lực tác động sẽ không được phân bố đều, khiến bạn nhanh mỏi, đau nhức bàn chân hoặc gặp chấn thương như viêm gân Achilles, đau đầu gối hay viêm cân gan chân.

Vì vậy, cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân không chỉ giúp bạn thoải mái mà còn nâng cao hiệu quả vận động và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Các kiểu bàn chân phổ biến và cách xác định

Trước khi chọn giày, bạn cần biết mình thuộc kiểu bàn chân nào. Có ba dạng chính:

Chân bình thường (Neutral Arch)
Đây là kiểu bàn chân phổ biến nhất. Khi đặt chân ướt lên nền gạch, bạn sẽ thấy dấu chân hiện rõ cả gót, lòng bàn chân và phần đầu chân, với phần cong vừa phải ở giữa. Người có bàn chân bình thường thường không bị lệch nhiều khi chạy.
Chân bẹt (Flat Foot / Overpronation)
Người có bàn chân bẹt sẽ có vòm rất thấp hoặc gần như không có. Dấu chân để lại là một khối gần như đầy đủ không có đường cong rõ rệt. Khi chạy, họ thường có xu hướng đổ chân vào trong (overpronation), dễ gây mỏi chân và chấn thương nếu không dùng giày hỗ trợ đúng.
Chân vòm cao (High Arch / Underpronation)
Đặc điểm là phần lòng bàn chân cong rõ, khi để dấu chân thì chỉ thấy gót, đầu bàn chân và một đường nối mảnh ở giữa. Người có vòm cao thường tiếp đất bằng mé ngoài của bàn chân, dễ bị lật sơ mi hoặc đau do thiếu độ đàn hồi.

Cách kiểm tra kiểu bàn chân tại nhà

Cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân chính xác nhất

Cách đơn giản nhất là thử wet test – kiểm tra dấu chân ướt:

Nhúng chân vào nước
Bước lên tờ giấy hoặc nền gạch khô
Quan sát hình dáng dấu chân

Ngoài ra, bạn có thể quan sát mặt đế giày cũ. Nếu mòn đều ở giữa và mép ngoài là chân bình thường, nếu mòn nhiều ở phía trong là overpronation, còn nếu mòn ở mép ngoài là underpronation.

Một số cửa hàng giày chuyên dụng còn có máy scan bàn chân và kiểm tra bước chạy để cho ra kết quả chính xác hơn, nhưng nếu bạn muốn thực hiện tại nhà thì cách trên vẫn rất hiệu quả.

Cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân

Sau khi xác định được kiểu bàn chân, bạn sẽ biết nên chọn loại giày nào phù hợp với mình:

1. Với chân bình thường (Neutral Arch):

Loại giày phù hợp: Giày Neutral (trung tính)
Đặc điểm: Đệm lót vừa phải, trọng lượng nhẹ, hỗ trợ chuyển động tự nhiên
Một số dòng phổ biến: Nike Pegasus, Asics Gel-Nimbus, Saucony Ride

2. Với chân bẹt (Overpronation):

Loại giày phù hợp: Giày Stability hoặc Motion Control
Đặc điểm: Có phần hỗ trợ vòm bàn chân và chống lật trong, giúp định hình chuyển động
Một số dòng phổ biến: Brooks Adrenaline GTS, Asics GT-2000, New Balance 860

3. Với chân vòm cao (Underpronation):

Loại giày phù hợp: Giày Cushioning (giày đệm nhiều)
Đặc điểm: Đệm mềm, đàn hồi cao để hấp thụ lực tốt hơn khi tiếp đất
Một số dòng phổ biến: Brooks Glycerin, Asics Gel-Cumulus, Nike Vomero

Lưu ý: Một số runner có thể thuộc kiểu chân kết hợp – ví dụ vòm cao nhưng đổ chân trong nhẹ. Trong trường hợp này, bạn nên thử nhiều mẫu giày và cảm nhận độ phù hợp thực tế.

Những yếu tố khác cần cân nhắc khi chọn giày chạy bộ

Cách chọn giày chạy bộ theo kiểu bàn chân chính xác nhất

Ngoài kiểu bàn chân, có một số yếu tố khác cũng cần chú ý:

Địa hình chạy: Nếu bạn thường chạy đường bằng, hãy chọn giày road running. Nếu chạy trail (đường rừng, dốc), nên chọn giày trail có đế chống trượt và bảo vệ mũi chân tốt.
Cự ly chạy: Với những ai chạy ngắn dưới 5km, có thể chọn giày nhẹ, đệm vừa phải. Nhưng nếu chạy bán marathon, marathon trở lên thì nên ưu tiên giày đệm dày, êm ái.
Tần suất sử dụng: Chạy mỗi ngày hoặc mỗi tuần nhiều lần sẽ cần giày bền hơn, chống mòn tốt hơn.
Form bàn chân: Một số người có bàn chân bè ngang hoặc mu chân cao, nên chọn giày có thiết kế toe box rộng và upper co giãn.